Bijna 240 duizend 15-plussers werden vorig jaar gepest

12-7-2022 00:00

In 2021 zei bijna 2 procent van de inwoners in Nederland van 15 jaar en ouder dat ze in de afgelopen twaalf maanden weleens zijn gepest. Dit zijn bijna 240 duizend mensen. Ongeveer 6 op de 10 hebben emotionele of psychische problemen ondervonden als gevolg van het pesten. Dit blijkt uit de Veiligheidsmonitor van het CBS en het Ministerie van Justitie en Veiligheid, een enquête waaraan 173 duizend Nederlanders van 15 jaar en ouder hebben deelgenomen.
Mannen en vrouwen werden vrijwel even vaak gepest. Jongeren zijn vaker slachtoffer dan ouderen, en homo’s, lesbiennes en biseksuelen vaker dan heteroseksuelen. Bijna een kwart van de 15-plussers – dat zijn bijna 3,5 miljoen mensen – gaf aan ooit (dus ook langer dan een jaar geleden) gepest te zijn.

Slachtoffers van pesten, 2021Totaal1,6GeslachtMannen1,5Vrouwen1,7Leeftijd15 tot 18 jaar3,818 tot 25 jaar2,025 tot 45 jaar1,745 tot 65 jaar1,665 jaar of ouder1,0Seksuele oriëntatieHomo’s5,0Lesbiennes2,6Biseksuele mannen3,9Biseksuele vrouwen4,5Heteromannen1,3Heterovrouwen1,5

Meer slachtoffers op de traditionele manier dan online gepest

Van de slachtoffers was 47 procent uitsluitend de dupe van traditioneel pesten (niet online), 31 procent kreeg alleen te maken met online pesterijen en 19 procent werd op beide manieren lastiggevallen. De overige 3 procent gaf geen antwoord op de vraag hoe ze werden gepest. Jonge slachtoffers (15- tot 25-jarigen) krijgen vaker met online pesten te maken en oudere slachtoffers (45-plussers en vooral 65-plussers) vaker met traditioneel pesten.

Ongeveer 7 op de 10 slachtoffers kenden de dader(s)

De dader(s) van de pesterijen waren bij 69 procent van de slachtoffers van begin af aan bekend. Twee procent wist in eerste instantie niet wie de pester was, maar later wel. Vooral bij het online pesten was de dader vaak onbekend (43 procent). Bijna 6 op de 10 werden gepest door meerdere daders. Ouderen werden vooral gepest door buurtgenoten, bij jongeren waren dat vooral medestudenten of –scholieren of vrienden.

Daders van pesten, 20211)Partner0,50,30,90,50,0Ex-partner4,73,66,05,32,3Familielid3,51,73,14,55,1Buurtgenoot23,45,521,224,955,9Vriend(in)6,312,25,93,92,8Collega9,43,211,714,62,3Leidinggevende4,41,64,17,62,2Medestudent of -scholier11,437,36,61,60,4Docent of andere leraar1,22,31,30,80,0Bekende van sport of hobby2,83,43,22,32,3Zorgverlener1,21,11,21,21,0Andere bekende13,311,712,116,311,61) Meerdere antwoorden mogelijk.

Bijna 60 procent ervoer emotionele gevolgen van pesten

Het pesten heeft bij 58 procent van de slachtoffers geleid tot emotionele of psychische klachten, bij 5 procent tot lichamelijke verwondingen of letsel en bij 7 procent tot financiële problemen. Het traditionele pesten heeft vaker gevolgen dan online pesten. Maar vooral de combinatie van beide heeft grote impact. Van degenen die zowel traditioneel als online werden gepest, zei 76 procent hiervan emotionele gevolgen te hebben (gehad). Bijna 60 procent heeft door het pesten minder vertrouwen in anderen, 40 procent voelde zich minder veilig. Ook kan het leiden tot depressieve klachten, jongeren meldden dit twee keer zo vaak als ouderen.

Mentale klachten naar vorm pesten, 20211)Minder vertrouwen in mensen56,759,246,571,0Voel(de) me minder veilig39,743,525,956,4Depressieve klachten27,324,418,549,9Slaapproblemen25,026,416,738,2Angstklachten en/of paniekaanvallen20,217,314,637,7Beleef(de) het voorval telkens opnieuw16,616,310,230,0Geen van deze19,914,930,710,3Geen antwoord3,53,24,51,41) Meerdere antwoorden mogelijk.

7 op de 10 slachtoffers meldden pesten

Bijna 70 procent van de slachtoffers heeft het pesten ergens gemeld, vooral bij familie of vrienden (41 procent) of de politie (22 procent). Daadwerkelijke aangifte bij de politie deed 16 procent van de slachtoffers. Het belangrijkste motief voor slachtoffers om geen melding of aangifte bij de politie te doen was dat ‘het toch niets helpt’. Door bijna 4 op de 10 slachtoffers werd dit als (een van de) reden(en) genoemd.

Melding en aangifte van pesten, 2021Gemeld totaal68,9Bij familie, vrienden40,7Bij de politie21,8Op school12,4Op het werk10,6Bij sociale media6,0Bij Veilig Thuis2,4Bij de kindertelefoon of ander meldpunt voor pesten0,6Ergens anders13,2Aangifte totaal15,6
Bronnen

Statistische Trends – Pesten

Tabel – Pesten

Relevante links

Privacy – Privacyregels CBS

Publicatie – Veiligheidsmonitor 2021

StatLine – Sociale veiligheid; persoonskenmerken

StatLine – Sociale veiligheid; regio

Bijna 240 duizend 15-plussers werden vorig jaar gepest